სახელმწიფო წყობა
სახელმწიფოს ოფიციალური დასახელებაა - კვიპროსის რესპუბლიკა. კვიპროსი ევროკავშირის წევრი ქვეყანაა სადაც ბრიტანელები, გერმანელები და ფრანგები ხშირად ისვენებენ.
კვიპროსი დამოუკიდებელი რესპუბლიკაა, რომლის სათავეშიც პრეზიდენტი დგას, მას ხუთი წლის ვადით ფარული კენჭისყრისას ირჩევენ. საკანონმდებლო ძალაუფლება პარლამენტია, აღმასრულებელი - მინისტრთა საბჭო. კვიპროსელები დიდ ყურადღებას აქცევენ ბავშვთა აღზრდასა და მოსახლეობის სოციალური განვითარებას. ფულის შემოდინებას ხელს უწყობს როგორც ტურიზმი, ასევე ქვეყნის განსაკუთრებული ეკონომიკური მდგომარეობა, როგორც ოფშორული ზონა. კვიპროსის რესპუბლიკა დაყოფილია ექვს რეგიონად, ძირითადი ქალაქების შესაბამისად: ეს არის დედაქალაქი ნიქოზია, კირენია, ლარნაკა, ლიმასოლი, პაფოსი და ფამაგუსტა.
მოსახლეობა
ამჟამად, კვიპროსის მოსახლეობა 837 ათასი ადამიანს შეადგენს, აქედან 78% ბერძენი კვიპროსელია, 18% - თურქი, 4% - სომხები, არაბები, ინგლისელები, რუსები. ბერძენი კვიპროსელების უმეტესობა კუნძულის სამხრეთ ნაწილში ცხოვრობს, ხოლო კვიპროსელი თურქები ძირითადად ჩრდილოეთის სანაპიროზე.
ბერძენ კვიპროსელთა ცხოვრების წესი საბერძნეთის ცხოვრების წესს წააგავს, მათი ტრადიციები საკმაოდ კონსერვატიულია. ისინი საქმიანები, მხიარულები, შრომისმოყვარე, პატიოსნები და თამამები არიან. მიუხედავად ცხოვრების ნელი და ზომიერი წესისა, ბერძენმა კვიპროსელებმა იციან დასვენების ფასი. დღის ბოლოს, მზის ჩასვლისას ისინი ტავერნებში , ხშირად მთელ ოჯახთან ერთად იკრიბებიან და ატარებენ საღამოს. მათ ძალიან უყვართ ბერძნული მუსიკა და ცეკვები. არც ერთი გასეირნება არ არის მათ გარეშე სრულყოფილი.
კვიპროსელები მეგობრული და თავაზიანები არიან. ყოველთვის მზად არიან დასახმარებლად. ადგილობრივების სტუმართმოყვარეობასთან დაკავშირებით აღსანიშნავია ერთი რამ: აქ ყავაზე დაპატიჟებისას უარის თქმა არათავაზიანად ითვლება.
კვიპროსელები, ძირითადად მრავალშვილიანები არიან. მოსახლეობის რაოდნენობა მუდმივად იზრდება, პროგნოზის თანახმად, 2030 წლისთვის მოსახლეობისთვის ხელსაყრელ პირობებში, კვიპროსის მოსახლეობა 50 000-ზე მეტი ადამიანით გაიზრდება.
რელიგია
ტრადიციულად, კვიპროსში მართლმადიდებლობაა გავრცელებული, რომელსაც მოსახლეობის დიდი ნაწილი აღიარებს.
კვიპროსზე ქრისტიანობა დაახლოებით ორი ათასი წლის წინ ბერძენმა მქადაგებლება გაავრცელეს.სწორედ კვიპროში შეიქმნა პირველი ქრისტიანული სახელმწიფო. კვიპროსის მართლმადიდებლური ეკლესია შედგება ერთი მთავარეპისკოპოსისა და ხუთი მიტროპოლიტისგან. მართლმადიდებლური ეკლესიას დიდი გავლენა აქვს კვიპროსის საზოგადოებრივ თუ პოლიტიკურ ცხოვრებაში და ასევე იკავებს კუნძულის მიწების უმსხვილეს ნაწილს.
ბერძენი კვიპროსელები ძალიან რელიგიურები არიან. ისინი რეგულარულად სტუმრობენ ეკლესიას, მოწიწებით იწერენ პირჯვარს მართლმადიდებლური ტაძრის დანახვისას. ეკლესიის გავლენა იგრძნობა როგორც პოლიტიკაში, ასევე ყოველდღიურ ცხოვრებაში, უმრავლესობა ბერძენი კვიპროსელი, პრობლემების გაჩენის შემთხვევაში, ეკლესიაში მიდიან მღვდელთან რჩევის საკითხად ან წმინდანისთვის სანთლის ასანთებად. კვირა დღის მეორე ნახევარი - მონასტრებში წასვლის დროა.
ამასთანავე, კვიპროსი საკმაოდ თავისუფალი ქვეყანაა. მართლმადიდებელი ქრისტიანების გარდა, კუნძულზე სხვა რელიგიის მიმდევრებიც ცხოვრებენ, რომელთა შორის არიან რომაელი კათოლიკები და მუსლიმანები. ისლამის ისტორია კვიპროსზე არაბების შემოსევების დროს, VII საუკუნის შუა პერიოდში იწყება, როდესაც პაფოსში პირველი მეჩეთები ჩნდება. ისტორიული მონაცემები მოწმობენ, რომ თურქულ - კვიპროსული საზოგადოება ორი განშტოებიდან ჩამოყალიბდა: ერთის მხრივ, ოსმალეთის დამპყობლების შთამომავლებისგან, მეორეს მხრივ - ბერძნებისა და სხვა ქრისტიანებისგან, რომელთაც ისლამი მიიღეს.
ვალუტა
კვიროსი ევროზონის წევრი ქვეყანაა ერთადერთი ვალუტით - ევრო.
ერთი ევრო 100 ცენტს უდრის. მიმოქცევაშია ბანკნოტები 5, 10, 20, 50, 100, 200 და 500 ევროს ნომინალები, ასევე მონეტები 1, 2, 5, 10, 20 და 50 ცენტის ნომინალები.
ვალუტის გაცვლა შესაძლებელია ბანკებში ან გაცვლით პუნქტებში, ყველაზე ხელსაყრელი გაცვლითი კურსი ბანკში იქნება, თუმცა, ბანკის ფილიალები ყოველთვის არ არის მდებარეობს სასტუმროების სიახლოვეს და ფუნქციონირებს მხოლოდ შაბათ-კვირას, 08:30 საათიდან 13:30 საათამდე.
კვიპროსის საკურორტო ქალაქებში, საკრედიტო ბარათების გამოყენება თითქმის ყველგან შეიძლება: რესტორნებსა და სასტუმროებში, მარკეტებსა და სუვენირების მაღაზიებში.
ვიზა
2017 წლის 28 მარტიდან ბიომეტრიული პასპორტის მფლობელ საქართველოს მოქალაქეებს კვიპროსის რესპუბლიკაში გასამგზავრებლად ვიზა არ ესაჭიროებათ!
საქართველოს მოქალაქის ბიომეტრიული პასპორტი გაცემული უნდა იყოს ბოლო 10 წლის განმავლობაში და ძალაში უნდა იყოს წევრი სახელმწიფოს ტერიტორიის დატოვების თარიღიდან არანაკლებ სამი თვე.
ევროკავშირის/შენგენის წევრ ქვეყნებში ვიზის გარეშე გამგზავრება შესაძლებელი იქნება მხოლოდ მოკლევადიანი ვიზიტით - ნებისმიერი 180 დღის განმავლობაში 90 დღით.
გთხოვთ, დეტალურად გაეცნოთ უვიზო რეჟიმის წესებს და პირობებს - საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს ვებ გვერდზე.
სატელეფონო კავშირი
კვიპროსის ტელეკომუნიკაციებს ახორციელებს კომპანია CYTA, რომელიც უზრუნველყოფს როგორც შიდა, ასევე საერთაშორისო მომსახურებას.
კვიპროსში ყველა სატელეფონო ზარის განხორციელება ფასიანია. შეგიძლიათ დარეკოთ ქოლ-ცენტრიდან, სასტუმროს ნომრიდან, ტელეფონ-ავტომატით. ასეთი ტელეფონები კვიპროსში ორი ტიპისაა: ბარათის ან მონეტის. ბარათის შეძენა შეგიძლიათ ნებისმიერ სუვენირების მაღაზიაში, კიოსკში, ბანკის ფილიალში ან ფოსტაში.
კვიპროსის საერთაშორისო სატელეფონო კოდია: 357
კვიპროსში ზარის განხორციელებისთვის უნდა აკრიფოთ: 8 – 10 -357 (კვიპროსის კოდი) – (ქალაქის კოდი) – (აბონენტის ნომერი).
თუ მოგზაურობისას ბევრი ზარის განხორციელება გიწევთ, უმჯობესია შეიძინოთ ადგილობრივი სიმ-ბარათი, რომლის ყიდვას ნებისმიერ ადგილობრივ სუპერმარკეტში შეძლებთ. კავშირის საფასურის გადახდა შეგიძლიათ გადახდის ბარათების შეძენით ან კიოსკის სერვისების მეშვეობით. ამ შემთხვევაში, გამყიდველი მოგცემთ ჩეკს, სპეციალური კოდით, რომლის შეყვანის შემდეგაც შეავსებთ ბალანსს.
მაღაზიები და სახელმწიფო დაწესებულებები
გახსოვდეთ, რომ კვიპროსი ხმელთაშუა ზღვის ქვეყანაა სადაც არის დღის შესვენება. სამთავრობო დაწესებულებები და ბანკები ღიაა სამუშაო დღეებში 8:30 საათიდან 12:30 საათამდე, მაგრამ ბევრ ტურისტულ რაიონში ისინი სადილის შემდეგაც მუშაობენ.
კვიპროსის სასურსათო მაღაზიები და სუპერმარკეტები ღიაა დილიდან 20:00 საათამდე ან გვიან საღამომდე (თუ საკურორტო უბნების მახლობლად მდებარეობენ). ამ მაღაზიებში შესვენებები არ არის. მაგრამ ტანსაცმლისა და ფეხსაცმლის მაღაზიები, სუვენირების, საიუველირო მაღაზიები, ტექსტილის მაღაზიებს აქვთ დიდი შესვენება სადილის დროს.
მუზეუმები, როგორც წესი, ყოველდღიურად მუშაობენ, სამუშაო საათები განსხვავებულია, უმეტესობა მუშაობს როგორც სადილის წინ, ასევე მის შემდეგ, ხოლო შაბათს მუშაობენ შესვენების გარეშე.
Tax-Free
კვიპროსზე გამგზავრებისას შეძლებთ პლაჟის, საექსკურსიო დასვენება შოპინგს შეუთავსოთ. tax-free სისტემა დამატებით ეკონომიას უზრუნველყოფს.
tax-free - ევროკავშირის წევრ ქვეყანაში საქონლის ღირებულების დღგ-ს დაბრუნებას გულისხმობს. tax-free ნიშნის არსებობა ნიშნავს იმას, რომ მოცემულ მაღაზია თავად აფორმებს tax-free ქვითარს. თუ ასეთი გამოსახულება არ არის, tax-free შეძენის შესაძლებლობა გამყიდველთან დააზუსტეთ.
tax-free ყიდვისას მაღაზიებში, შეძლებთ დღგ-ს ეკონომიის გაკეთებას, რაც თანხის ანაზღაურებას 15%-მდე გულისხმობს. შენაძენის მინიმალური ღირებულება არ უნდა შეადგენდეს 50 ევროზე ნაკლებს. დღგ-ს თანხის დასაბრუნებლად სთხოვეთ გამყიდველს გამოგიწეროთ tax-free ქვითარი. გაითვალისწინეთ, რომ ქვითარში მონაცემები სრულად უნდა იყოს შევსებული „სახელი, გვარი, საცხოვრებელი ქვეყანა, სახლის მისამართი, პასპორტის ნომერი და დღგ-ს ოდენობა, აგრეთვე, ფულადი თანხის ქვითარს უნდა ერთვოდეს tax-free ქვითარი.
საბაჟო შემოწმებისას, შეძენის ფაქტის დასადასტურებლად, შეიძლება მოგეთხოვოთ საქონლის შემოწმება, რათა შეადარონ tax-free-ს ნომრები, შეფუთვაზე მითითებული ქაღალდის იარლიყებთან. საბაჟო ოფიცერისთვის წარდგენილი tax-free საქონელი გამოუყენებელი უნდა იყოს, მიმაგრებული ეტიკეტებიანად. ნომრების შემოწმების შემდეგ საბაჟოს თანამშრომელი tax-free ქვითარზე ბეჭედს სვამს.
სამედიცინო მომსახურება
კვიპროსში მედიცინა მაღალ დონეზეა განვითარებული. კუნძულის ყველა ქალაქში არის კერძო სამედიცინო კლინიკები. კვიპროსს ყველაზე მაღალი პროცენტულობა აქვს ერთ სულ მოსახლეზე მაღალკვალიფიციური სპეციალისტთა რაოდენობაში.
კვიპროსზე მოგზაურობის დაგეგმვისას აუცილებელია სამედიცინო დაზღვევის გაფორმება ვინაიდან უცხოელებისთვის სამედიცინო მომსახურება ფასიანია, გარდა საგანგებო სიტუაციებისა, როდესაც დაშავებულის სიცოცხლეს საფრთხე ემუქრება.
სადაზღვეო შემთხვევისას, აუცილებელია პოლისზე მითითებული სადაზღვეო კომპანიის ინსტრუქციების მიხედვით მოქმედება.
კვიპროსში უამრავი აფთიაქია. მათი სტანდარტული სამუშაო დროა 09:00 საათიდან 18:00 საათამდე, სადილის დროს შესვენებით. ყოველდღე ინიშნება მორიგე აფთიაქი, რომელიც ღიაა 23:00 საათამდე. მისამართი შეგიძლიათ გაარკვიოთ საინფორმაციო ტელეფონის ნომრებზე.
ტრანსპორტი
კვიპროსს ორი საერთაშორისო აეროპორტი აქვს, რომლებიც მდებარეობენ პაფოსსა და ლარნაკაში. აქედან შეგიძლიათ ფრენა ევროპის და შუა აღმოსავლეთის ქვეყნებში.
ვინაიდან კვიპროსი კუნძული სახელმწიფოა, ლოგიკურია, რომ აქ განვითარებულია საზღვაო კომუნიკაციაც. პორტები მდებარეობს ლიმასოლსა და ლარნაკაში. ბორანით შეგიძლიათ მიაღწიოთ საბერძნეთის კუნძულებთან - კრეტასა და როდოსთან.
კვიპროსის საზოგადოებრივი ტრანსპორტი ისე განვითარებული არ არის, როგორც ევროპის სხვა ქვეყნებში, ადგილობრივ მოსახლეობას მანქანით გადაადგილება ურჩევია, ხოლო ტურისტები მანქანებს ქირაობენ.
თუმცა, ყველაზე გავრცელებული საზოგადოებრივი ტრანსპორტი ავტობუსებია.
კუნძულზე ისინი 17:00 საათამდე მოძრაობენ, შაბათს მხოლოდ სადილამდე. აუცილებელია ყოველთვის გადაამოწმოთ გრაფიკი ავტობუსის გაჩერებებზე. მგზავრობის ღირებულება 2-დან 10 ევრომდე მერყეობს. შეგიძლიათ შეიძინოთ ორი გზის ბილეთი, რომელიც ეს ერთი გზის ბილეთის საფასურზე ნაკლებია.
ტრანსპორტირების სხვა სახეობა და ამასთანავე საკმაოდ ძვირი, ტაქსია. იგი 24 საათის განმავლობაში მუშაობს, მისი გაჩერება შესაძლებელია ქუჩაში ან შეგიძლიათ გამოიძახოთ ტელეფონით. გადახდა ხდება მრიცხველის მიხედვით და დამოკიდებულია კვირის დღესა და დროზე.
სანაპიროები
კვიპროს სანაპიროების დიდ ნაწილი ევროკავშირის „ცისფერი დროშის“ მფლობელია, რაც წყლისა და სანაპიროების ეკოლოგიის მაღალ ხარისხზე და დამსვენებლების უსაფრთხოების ყველა მოთხოვნის დაცვაზე მიუთითებს. ისინი ყველანაირ გემოვნებას ერგებიან - აქ არის ქალაქის, ველური, ქვიშიანი და კენჭოვანი პლაჟები.
კუნძულის ყველა პლაჟი მუნიციპალურია. რაც იმას ნიშნავს, რომ სანაპიროზე შესვლა უფასოა, თუმცა უნდა გადაიხადოთ დამატებითი სერვისებისთვის (შეზლონგები, ქოლგები). გამონაკლისი არის ზოგიერთი სასტუმროს საკუთრებაში არსებული პლაჟები, ძირითადად 5 ვარსკვლავიანი.
კუნძულზე ველური სანაპიროები ტურისტული ზონისგან მოშორებით მდებარეობს სადაც არ ვრცელდება დამატებითი მომსახურება. აქ შეძლებთ განმარტოებას და სიმშვიდით ტკბობას.
ქალაქის პლაჟები ყველაზე პოპულარულია ტურისტებით, რადგან ისინი მდებარეობს მცირე ზომის სასტუმროებისა და ბინების სიახლოვეს. ჩვეულებრივ, ისინი გარშემორტყმულია ჯებირებით, ხოლო წყალში შესასვლელი სუფთაა და მოსახერხებელია პატარა ბავშვებისთვისაც კი.
