გეოგრაფიული მდებარეობა
ესპანეთი საფრანგეთის მერე სიდიდით მეორე ქვეყანაა ევროპაში.მისი კონტინენტალური ნაწილი მდებარეობს პირინეის ნახევარკუნძულზე,რომლის რელიეფიც გასაოცრად მრავლფეროვანია- მთიანი წვერები და გრძელი სანაპიროები. მოსაზღვრე ქვეყნებია: საფრანგეთი, ანდორა, პორტუგალია. ეკუთვნის ბალეარის,პიტიუზის და კანარის კუნძულები.
ისტორიული ცნობა
სიტყვა „ისპანია“(ესპ. España) არის უძველესი წარმოშობის -ესე უწოდებდნენ ძველად ფინიკიელები პირინეის ნახევრკუნძულს.მაგრამ ხალხი მანდ ბევრად უფრო ადრე ცხოვრობდა,ესპანეთში არის გამოქვაბულები,სადაც შემორჩენილია უძველესი ნახატები.დიდი ხნის განმავლობაში ესპანეთში რომაელები ბატონობდნენ,მერე ქვეყანა ვესტგოტებმა დაიპყრეს,შემდეგ კი-არაბებმა.მოგვიანებით პირინეის ნახევარკუნძულზე ერთდროულად ყვაოდნენ ქრისტიანული და მავრიტანული სახელმწიფოები.მხოლოდ კასტილიის და არაგონის შეერთების შემდეგ 1474 წელს ესპანეთი გახდა ერთიანი სახელმწიფო.
ესპანეთის შემადგენლობაში შედის 17 ავტონომიური რეგიონი, თვითოულ მადგანს თავისი უნიკალური ხასიათი და ტრადიციები აქვთ.მაგრამ ყველაზე ცნობადი ალბათ არის კორიდა (ღრმა შინაარსის მქონე ადამიანის და ხარის ბრძოლა), ვნებიანი ფლამენკო და ნაციონალური სამზარეულო.
კლიმატი, ულამაზესი ზღვის სანაპიროები,მზიანი დღეების რაოდენობა-ეს ყველაფერი მილიონობით ტურისტ იზიდავს ესპანეთში.აქედან გამომდინარე არარის გასაკვირი,რომ ტურიზმი მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ქვეყნის ეკონომიკაში.ესპანეთის მოსახლეობა არის მხიარული,კეთილი,უზომოდ შეყვრებული თავიანთ სამშობლოზე და მეგობრული ყველა სტუმრის მიმართ.
რელიგია, ენა
სახელმწიფო ენა არის ესპანური (კასტილიური).პროვინციებში საუბრობენ ადგილობრივ ენებზე - კატალონიური,ვალენსიური.გალისიური ან ბასკური.
ძირითადი სარწმუნოება - რომაული კათოლიციზმი.მუდმივად ეკლესიაში დადის არაუმეტეს მოსახლეობის 25%,თუმცა მოსახლეობის 95% თავს მიიჩნევს კათოლიკეთ.მოსახლეობა არგამოირჩევა რელიგიური ფანატიზმით.
სამზარეულო
ნაციონალური სამზარეულო გამოირჩევა ზღვის პროდუქტების ,ბოსტნეულის,ხილის სიმრავლით და მრავალფეროვანი კერძებით.თვითეული პროვინცია ამაყობს თავისი კულინარიული ტრადიციებით და საფირმო კერძებით.მაგრამ არსებობს პროდუქტები,რომლის გარეშეც წარმოუდგენელია ესპანური სუფრა :ზეთის ხილი და ზეთის ხილის ზეთი, ტომატები,თევზი, ზღვის პროდუქტები,წითელი ღვინო,ნიორი,ხახვი, წიწაკა,მწვანილები.კერძების უმეტესობა მარტივი და სწრაფად მოსამზადებელია, ეს კი მსუბუქი და ჯანმრთელობისთვის სასარგებლო სამზარეულოს ნიშანია.ტიპიურად ესპანური კერძებია „ხამონი“,ცივი ტომატის წვნიანი „გასპაჩო“ და პაელია - ბრინჯის და ზღვის პროდუქტებისგან დამზადებული კერძი.აღსანიშნავია,რომ ყველა სოფელს პაელიას მომზადების თავისი რეცეპტი აქვს.
ტრანსპორტი
ესპანეთში ათზე მეტი საერთაშორისო აეროპორტია,თითქმის ყველა პროვინციაში,მათ შორის კუნძულებზეც.ყველაზე დიდი აერიპორტები განლაგებულია ბარსელონასა და მადრიდში.კარგათ არის განვითარებული საქალაქთაშორისო ფრენები და სარკინიგზო ტრანსპორტი.სარკინიგზო ტრასების ნაწილი არის ჩქაროსნული (AVE): მადრიდი-სევილია,მადრიდი-ბარსელონა,მადრიდი-ვალენსია,მადრიდი-მალაგა,მადრიდი-ლეიდა.კიდევ ერთი ჩქაროსნული მატარებელი „ტალგო 200“ მოძრაობს მარშრუტით მადრიდი-კადისი,მადრიდი-უელვა.
ქალაქებში საზოგადო ტრანსპორტია-მეტრო,ავტობუსები,ტაქსი.
დღესასწაულები და ფესტივალები
ესპანეთი განთქმულია თავისი სახალხო დღესასწაულებით.ყველა ქალაქში,განურჩევლათ სიდიდისა,რეგულარულად ტარდება ფიესტები.თებერვალი-კარნავალების თვეა,განსაკუთრებლად საინტერესოა კადისში,სადაც კარნავალი ტარდება სამხედრო ორკესტრის თანხლებით და ხასიათდება სატირიული მიმართულებით.მარტში ვალენსიაში მართავენ „ფალიას“ : მთელ ქალაქში დგამენ უზარმაზარ პაპიე-მაშესგან დამზადებულ სკულპტურებს,რომლებიც ასახავენ რეალურ ან ფანტასტიურ ადამიანებს,შემდეგ კი ცეცხლს უკიდებენ.
ვნებითი კვირა- საგაზაფხულო დღესასწაულია უამრავი ჯვრის გზით და რელიგიური პროცესიებით.ყველაზე ორიგინალურები ტარდება კასტილიაში (ვალიადოლიდი,კუენკა და სამორა) და ანდალუსიაში (სევილია,მალაგა).აპრილში სევილიაში ტარდება ფოლკლორული დღესასწაულები და იხსნება ბაზრები.დღესასწული გრძელდება ერთი კვირა.მაისში ანდალუსიაში არის როსიო,ღვთისმშობლისთვის მიძღვნილი დღესასწაული: ტრადიციული პროცესია,რომელშიც მონაწილეობენ აგრეთვე ცხენოსნები,მიემართება ალმონტეს მონასტერში,სადაც განლაგებულია ღვთისშობლის ხატი.
პამპლონაში 6-14 ივლისამდე აღნიშნვენ წმინდა ფერმინას დღესასწაულს,რომლის დროსაც გამოყავთ ქუჩაში ხარები.
ოფიციალური დღესასწაულები
- 1 იანვარი- ახალი წელი
- 6 იანვარი- სამი მეფის დღე
- 19 მარტი- წმინდა იოსების დღე (სან ხოსე)
- მარტი-აპრილი - აღდგომა,წითელი პარასკევი
- 1 მაისი-შრომის დღე
- 25 ივნისი-წმინდა იაკობის დღე (სანტ იაგო)
- 15 აგვისტო- ღვთისმშობლის მიძინების დღე
- 12 ოქტომბერი - ესპანური ერთიანობის დღე (ესპანიდად)
- 1 ნოემბერი - ყველა წმინდანის დღე
- 8 დეკემბერი - წმ.მარიამის უმანკო ჩასახვის დღესასწაული
- 25 დეკემბერი-შობა
სამედიცინო მომსახურება
ესპანეთში სამედიცინო მომსახურება ფასიანია.სერიოზულად შეუძლოთ გახდომის შემთხვევაში გამოიყენეთ სადაზღვეო პოლისი.თუ ავადმყოფობა მსუბუქ ფორმაშია,შეგიძლიათ მიმართოთ აფთიაქში ფარმაცევტს,ის დაგისმევთ დიაგნოზს,გამოგიწერთ წამალს და აგიხსნით მიღების წესს.აფთიაქების მუშაობის საათებია: 9:30-14:00 და 16:30-20:00.
საჭირო ტელეფონის ნომრები
- 112 – ევროპული ექსტრემალური დახმარების სამსახური
- 091 – პოლიცია,სასწრაფო დახმარება,სახანძრო
- 080 – სახანძრო (მადრიდი, ბარსელონა)
- 092 – პოლიცია საგზაო-სატრნსპორტო შემთხვევების დროს (ქალაქის ფარგლებში)
სასარგებლო რჩევები
- ესპანეთში დასვენებისას არ დაგავიწყდეთ,რომ შუადღეს რამდენიმე საათის განმავლობაში მოსახლეობა ისვენებს-ეს არის სიესტა.ყველა დაწესებულება იკეტება.
- ქალაქების რუკების და გეგმების უფასოდ მიღება შესაძლებელია ან თქვენ სასტუმროში,ან ტურისტული ინფორმაციის ბიუროში.
- ესპანეთში ყველა რესტორანი იყოფა ხუთ კატეგორიათ და აღნიშნავენ ჩანგლების რაოდენობით.თითქმის ყველა რესტორანს კვირაში ერთი დღე აქვს დასვენების.შემოსასვლელში ყოველთვის არის გამოკრული მენიუ,რომლის მეშვეობითაც შეგიძლიათ გაეცნოთ კერძების ღირებულებას.ყველა რესტორანს აქვს Menu del Dia, რაც ნიშნავს კომპლექსურ საუზმეს,სადილს ან ვახშამს.ამდაგვარი სადილი ყოველთვის უფრო იაფია ვიდრე ცალკეული კერძების შეკვეთა.
- როგორც წესი ესპანური ღვინოები ყოველთვის კარგი ხარისხისაა.გირჩევთ გასინჯოთ რიოხა- განქმული ესპანური ღვინო.არ დაგავიწყდეთ,რომ ღვინის შეკვეთა ბართან დაახლოებით 15% უფრო იაფი დაგიჯდებათ,ვიდრე მაგიდასთან.
- მომსახურების გადასახადი შედის ანგარიშში.მაგრამ შესაძლებელია დამატებითი თანხის დატოვება მომსახურე პერსონალისთვის.რესტორნებში ეს თანხა შეადგენს ანგარიშის 5-10%.ჩვეულებრივ კაფეებში კი შესაძლებელია 1 ევროს დატოვება.
- ესპანეთში ყველა პლიაჟი მუნიციპალურია.შეზლონგები და სხვა ნივთების ქირაობა შესაძლებელია დამატებითი გადასახადის მეშვეობით.
- ყურადღებით იყავით საფულესთან და სხვა ღირებულ ნივთებთან,განსაკუთრებით ხალხმრავალ ადგილებში და ეცადეთ,რომ თან იქონიოთ პატარა თანხები.
- თქვენ შეგიძლიათ დაიბრუნოთ დღგ-ს თანხა 90 ევროზე მეტი თანხის გადახდის შემთხვევაში.ამისთვის საჭიროა შეაგროვოთ რამდენიმე ჩეკი ერთი მაღაზიიდან,გამოართვათ გამყიდველს ფორმულიარი და საბაჟოზე გასვლისას დაამოწმოთ ეს საბუთი ბეჭდით.დღგ-ს თანხას თქვენ გამოგიგზავნიან ფოსტით ან გადმოგირიცხავენ საბანკო ანგარიშზე.
- ტაქსის გამოძახება შესაძლებელია სასტუმროდან ან ბარიდან ,აგრეთვე თავისუფლად შეგიძლიათ გააჩეროთ მანქანა ქუჩაში ხელის აწევით.ყოველთვის შეგიძლიათ მიმართოთ თქვენს გიდს ან სასტუმროს მიმღებში ,სადაც ყოველთვის აქვთ ავტობუსების და მატარებლების მოძრაობის განრიგი.
- გამოფრენის დღეს ნომერი უნდა დაცალოთ 10:00 საათამდე.თუ ღამის რეისი გაქვთ,ნივთების შენახვა შესაძლებელია სასტუმროს შემნახველ კამერაში.
- შინაური ცხოველების განთავსებისას აუცილებელია ვეტერინარული ცნობა ცოფის წინაამღდეგ აცრის ქონის შესახებ.
2012 წლის 1 ნოემბრიდან დაწესებულია გადასახადი,რომელიც ითვალისწინებს ყოფნას კატალონიის ტურისტულ დაწესებულებებში.აღნიშნულ გადასახადს ტურისტები იხდიან უშუალოდ სასტუმროს/აპარტამენტების მიმღებში (იმ შემთხვევაშიც კი თუ ეს სასტუმრო/აპარტამენტი შესულია ტურში).
მაქსიმალური გადასახადი - არაუმეტეს შვიდი ღამისა ადამიანზე.